Het is je vast niet ontgaan. De Velperweg gaat op de schop. Of zoals de Gemeente Arnhem mooi verwoordt: de Renaissance van de Velperweg. Het komende jaar wordt de weg omgetoverd tot een mooie groene laan. Nét als vroeger. Maar hoe woonde je vroeger eigenlijk aan de Velperweg?

Wonen op stand

Laten we maar gelijk met de deur in huis vallen. Woonde je tijdens de 19e eeuw aan de Velperweg, dan woonde je op stand. In die tijd werd Arnhem ook wel ‘Haagje van het Oosten’ genoemd. Oftewel, het hoffelijke Den Haag van Oost-Nederland. Veel welgestelde Nederlanders wonen in de 19e eeuw in het groene Arnhem vol villa’s. Veel van die landhuizen lagen aan de Velperweg. Neem bijvoorbeeld Villa Velperweg, Villa Bella Vista, Huize Molenbeke, Huize Leeuwenstein of Villa Welgelegen. Sommige, zoals Villa Velperweg, pronken nog steeds in Arnhem. Andere, zoals Villa Bella Vista en Landgoed Molenbeke, hebben alleen hun naam doorgegeven aan wijk- en straatnamen. Van veel statige gebouwen is helaas niets meer overgebleven. Zo vind je op de plek van Huize Leeuwenstein en Villa Welgelegen nu het in het oog springende wooncomplex High Park, het vroegere Postgirokantoor. 

Ook tegenwoordig komt er zo nu en dan een nieuwe villa in regio Arnhem bij. Wist je bijvoorbeeld dat er in Velp hard wordt gewerkt aan Villa Florin? Een luxe wooncomplex met acht villa-appartementen. Nieuwsgierig? Ontdek alle nieuwbouwprojecten in Arnhem & Velp.

Landgoed Molenbeke, ca. 1880-1890 - Bron afbeelding: Gelders Archief

Haagje van het Oosten

Maar waarom dan het Haagje van het Oosten? Arnhem wilde in die tijd eigenlijk concurreren met de welgestelde steden uit het westen. Er kwamen – mede dankzij de spoorlijn naar de stad in 1845 – veel rijke oud-Indiëgangers naar Arnhem die allerlei villa’s en buitenverblijven lieten bouwen langs onder andere de Velperweg. Veel Arnhemmers werkten als personeel bij de welgestelden en woonden op zolder of in het koetshuis. Het gevolg: de stad kreeg een elitaire uitstraling. Vooral langs de Velperweg woonde men echt op chique. Dat neemt trouwens niet weg dat er in andere delen van Arnhem destijds ook armoede heerste. 

Wist je dat het accent van onze stad, het echte Ernems, ook beïnvloed is door het Haags? De Arnhemse bevolking nam het accent van de welgestelde Hagenezen in die tijd over als teken van status. 

Van paardentram tot trolleybus

Bevond je je in de 19e eeuw op de Velperweg, dan kwam je waarschijnlijk veel wandelaars tegen. Tot 1880 waren er verschillende manieren om te reizen tussen Arnhem en Velp – zoals met de fiets of de omnibus – maar wandelen was veruit het meest populair. Dat veranderde toen in 1880 de eerste paardentramlijn tussen Arnhem en Velp werd geopend. Extra handig: er waren nog geen haltes in die tijd. De tram kon stoppen waar passagiers wilden. Nadat er in 1900 een dubbelspoor werd aangelegd, verschenen in 1911 – na jarenlange discussie tussen de gemeente en de Arnhemse Tramweg-Maatschappij – de eerste elektrische trams op het traject. Helaas werd veel spoor en de tramremise verwoest tijdens de Tweede Wereldoorlog en verdween de tram daarna uit het stadsbeeld. 

Tegenwoordig rijden er grotendeels trolleybussen op de plekken waar vroeger de tram reed. Ook nu een fantastische én goed bereikbare plek om te wonen dus. Ben jij nieuwsgierig naar woningen in deze wijk? Onze aankoopmakelaars helpen je graag. 

De Velperweg rond 1900 - Bron afbeelding: Gelders Archief

Terug naar een groene laan

Na de 19e eeuw veranderde de stad langzaamaan en daarmee ook de Velperweg. Langs de eerst zo deftige laan vestigden zich steeds meer kantoren en bedrijven. De industriële én dienstensector werden steeds belangrijker en drukten ook hun stempel op de Velperweg. Nu nog steeds ligt er een mengeling van villa’s, woningen, bedrijven en landgoederen aan de brede asfaltlaan. Door de Renaissance krijgt de Velperweg straks weer het groene en statige karakter van vroeger. Een knipoog naar de gloriejaren eind 19e eeuw. 

Villa Senderink naast autogarage Moll, 1930. Vanaf de 20e eeuw kwam er steeds meer bedrijvigheid langs de Velperweg - Bron afbeelding: Gelders Archief

Wist je dat de wijk Velperweg e/o bestaat uit verschillende buurten? Als hart van de wijk verbindt de Velperweg de buurten Molenbeke, Plattenburg, Angerenstein en de Paasberg met elkaar. Stuk voor stuk buurten waar je heerlijk kunt wonen. Meer weten over wonen in Velperweg of het beschikbare aanbod? Neem vrijblijvend contact op.

Bronnen:

• https://mijngelderland.nl/inhoud/canons/arnhem/haagje-van-het-oosten
• https://nl.wikipedia.org/wiki/Arnhem
• https://www.arnhem.nl/stad_en_wijken/projecten/Renaissance_van_de_Velperweg
• M. R. Potjer. A. P. J. Jeurissen. (2011) De Velperweg. Een Arnhemse weg in de tijd van de paardentram.